زمزم در آیینه اقتصاد مقاومتی
حداقل در 6 بند از سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» که از سوی مقام معظم رهبری به روسای قوای سه‌گانه ابلاغ شده است، مواردی وجود دارد که به طور مستقیم با عملکرد، برنامه‌ها و سیاست‌های شرکت زمزم ایران مرتبط بوده و می‌تواند به عنوان الگویی مناسب زمینه رشد و توسعه این شرکت را فراهم کند. به منظور آشنایی با موارد 6 گانه فوق، ابتدا عین بندهای مرتبط درج و سپس درباره هر کدام از آن‌ها نکاتی را یادآور می‌شویم.
بند 3 – محور قراردادن رشد بهره‌وری در اقتصاد با تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار، تقویتِ رقابت‌پذیری اقتصاد، ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استانها و به کارگیری ظرفیت و قابلیت‌های متنوع در جغرافیای مزیت‌های مناطق کشور.
نیروی انسانی در شرکت زمزم مانند سایر سازمان‌ها و شرکت‌های تولیدی و خدماتی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و به همین دلیل مدیریت شرکت بر لزوم توانمندسازی و ارتقای سطح مهارت و دانش فنی نیروها از طرق مختلف تأکید دارد.
برگزاری دوره‌های آموزشی و برقراری نظام تشویق و تذکر به منظور بالا بردن انگیزه و بازده کاری، نقش موثری در بهبود و رشد بهره‌وری داشته و در نتیجه میزان رقابت پذیری در شرکت را افزایش داده است. درحوزه توزیع، ایجاد رقابت سالم بین مناطق و استانها سبب بهبود به کارگیری ظرفیت‌ها و قابلیت‌های موجود شده و رضایت‌مندی مشتریان و عاملان و نمایندگی‌های فروش را به دنبال داشته است.
بند 6 – افزایش تولید داخلی نهاده‌ها و کالاهای اساسی (بویژه در اقلام وارداتی)، و اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی و ایجاد تنوع در مبادی تأمین کالاهای وارداتی با هدف کاهش وابستگی به کشورهای محدود و خاص.
نه تنها شرکت زمزم بلکه اکثر شرکت‌های تولیدکننده محصولات نوشیدنی به خصوص نوشابه‌های گازدار؛ بخشی از مواد اولیه خود را از خارج تامین می‌کنند. به منظور کاهش وابستگی و همچنین جلوگیری از خروج ارز از کشور، شرکت زمزم اقداماتی را برای تأمین کامل مواد اولیه از داخل شروع کرده است که در آینده‌ای نه چندان دور موجب کاهش چشمگیر اتکا به مواد اولیه خارجی و در نتیجه صرفه جویی ارزی خواهد شد.
بند 7- تأمین امنیت غذا و درمان و ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید بر افزایش کمی و کیفی تولید (مواد اولیه و کالا).
اگر چه فرآورده‌های نوشیدنی به طور مستقیم در سبد مواد غذایی مردم قرار ندارند، اما در عین حال می‌توان آن‌ها را به عنوان مکمل برخی از غذاها به حساب آورد و به همین دلیل تلاش شده و می‌شود تا محصولاتی سالم، کم ضرر و سودمند که در آن‌ها از بهترین و با کیفیت‌ترین مواد اولیه استفاده شده به مصرف‌کنندگان عرضه شود.
بند 8 – مدیریت مصرف با تأکید بر اجرای سیاست‌های کلی اصلاح الگوی مصرف و ترویج مصرف کالاهای داخلی همراه با برنامه ریزی برای ارتقاء کیفیت و رقابت پذیری در تولید.
در حال حاضر دو شرکت بین المللی «کوکاکولا و پپسی» تولید کننده نوشابه، محصولات خود را در ایران عرضه می‌کنند و به طور طبیعی شرکت زمزم به عنوان رقیب اصلی آن‌ها می‌کوشد تا نقش و سهم خود را در بازار افزایش دهد و یک رقابت سالم را با آن‌ها داشته باشد. البته باید توجه داشت که رقابت با این دو شرکت که دارای سابقه ای طولانی و تکنولوژی بالایی هستند و در سطح بین المللی برندی شناخته شده می باشند، به راستی دشوار است و شاید شبیه این وضعیت در هیچ یک از صنایع موجود کشور وجود نداشته باشد.برای موفقیت در این زمینه دو هدف که عیناً در بند مربوطه در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به آن‌ها اشاره شده مورد توجه شرکت زمزم بوده و هست.
نخست آن که مردم کشورمان به مصرف محصولات تولیدی شرکت زمزم ترغیب شوند که البته این امر نیازمند تبلیغات و اطلاع رسانی بیشتری است و به نظر می رسد با توجه به رویکرد شرکت زمزم به تولید محصولات سلامت محور، برخی از محدودیت‌های تبلیغاتی باید در این زمینه برطرف شود و ثانیاً کیفیت تولیدات هر روز بهتر از دیروز شود که خوشبختانه در این جهت موفقیت‌های خوبی نصیب شرکت زمزم شده و استقبال روز افزون مشتریان موید این ادعا است.
بند 10 – برنامه‌ریزی تولید ملی متناسب با نیازهای صادراتی، شکل‌دهی بازارهای جدید، و تنوع بخشی پیوند‌های اقتصادی با کشورها به ویژه با کشورهای منطقه.
تأکید مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهوری و سایر مسئولان کشور بر تقویت و توسعه صادرات به عنوان یکی از راه‌های غلبه بر رکود و رسیدن به نرخ رشد اقتصادی مورد نظر، هنگامی می‌تواند جنبه علمی به خود بگیرد و محقق شود که مشکلات تولید و تولید کنندگان داخلی برطرف گردد و یا کاهش یابد و به نظر می‌رسد بهترین راه برای رسیدن به این هدف افزایش حمایت‌های مستقیم و غیر مستقیم دولت است. بالا بردن کیفیت محصولات و استانداردسازی آن‌ها و همچنین بازاریابی برای تولیدات در بازارهای منطقه‌ای و جهانی یک روی سکه است، اما روی دیگر آن رایزنی مسئولان دستگاه‌های دولتی با مقامات خارجی هنگام سفر به ایران و مجاب کردن آن‌ها به پذیرش کالاهای ایرانی و ورود آن‌ها به کشورشان به خصوص کشورهایی است که کالاهای آن‌ها به ایران صادر می‌شود. علاوه بر این تقبل بخشی از هزینه‌های صادرات از جمله هزینه حمل و نقل از سوی دولت می‌تواند به تحقق این بند از سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی کمک کند.
بند 12 – استفاده از دیپلماسی در جهت حمایت از هدف‌های اقتصادی.
همان طور که در بند قبلی اشاره شد، افزایش تحرک و تلاش مسئولان اقتصادی سفارتخانههای ایران در کشورهای خارجی برای صادرات محصولات ایرانی و افزایش سطح مناسبات تجاری می‌تواند بسیار کارساز باشد. همان کاری که رایزنان اقتصادی اکثر سفارتخانههای خارجی مقیم ایران انجام می‌دهند و گه‌گاه می‌‌شنویم یا می‌خوانیم که وابسته بازرگانی فلان سفارتخانه برای یافتن بازارهای مناسب جهت کالاهای تولیدی کشورش به شهرستان‌ها و مناطق دور دست ایران سفر می‌کند و با مسئولان و تجار و بازرگانان محلی به رایزنی می‌پردازد.
بند 23 – شفاف و روان‌سازی نظام توزیع و قیمت‌گذاری و روزآمدسازی شیوه‌های نظارت بر بازار.
محصولات شرکت زمزم پس از تولید به طور مستقیم در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد و با توجه به پراکندگی تولید (سه منطقه) و گستردگی توزیع این محصولات در سراسر کشور (چهارمنطقه) بهبود نظام توزیع و همچنین قیمت‌گذاری منطقی محصولات نیازمند سیستمی قوی و نظارتی مستمر است که خوشبختانه در دوره جدید فعالیت‌های این شرکت تلاش شده است تا این امور به بهترین شکل انجام شود. رقابت شدید در این حوزه با دو برند قدرتمند نوشابه سازی در جهان برای بازاریابی و فروش سبب شده است تا سهم قابل توجهی از درآمد شرکت مصروف این امر شود.
بند 24 – افزایش پوشش استاندارد برای کلیه محصولات داخلی و ترویج آن.
استاندارد بودن محصولات نوشیدنی آن هم محصولاتی که توسط شرکت‌های شناخته شده و برندهای معروف تولید می‌شوند از جمله شرکت زمزم، از الزامات قطعی و حتمی و بیشترین توجه و دقت مسئولان و کارکنان این گونه شرکت‌ها را طلب می‌کند. در این راستا هم امروز و هم در گذشته بخش قابل توجهی از انرژی و وقت مدیران این شرکت صرف نظارت و اجرای کامل استانداردها و مقرراتی شده که به منظور حفظ سلامت مصرف کنندگان تدوین شده است. مضاف بر این نظارت سازمان‌های بازرسی و نظارتی بر خطوط تولید ازابتدای تا انتهای پروسه تولید در شرکت زمزم، فرایندی دائمی؛ دقیق و کامل است که منجر به تایید عمکرد این شرکت و محصولات تولیدی آن از سوی سازمان‌های نظارتی و اعطای گواهی نامه‌های مختلف به آن شده است.
